Τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου μας ἐξαλείφει τίς ἁμαρτίες, καθαρίζει τή συνείδηση, αὐξάνει τήν πίστη, θερμαίνει τήν ἀγάπη, στερεώνει τήν ἐλπίδα, στηρίζει τούς ὀλιγοψύχους, χαροποιεῖ τούς θλιμμένους, ἀφυπνίζει καί κινητοποιεῖ τούς ἀμελεῖς, θεραπεύει τούς ἀσθενεῖς, «πλουτίζει» τούς φτωχούς, «χορταίνει» τούς πεινασμένους, «ντύνει» τούς γυμνούς, «ἀναπαύει» τούς κουρασμένους. Ἡ Θεία Κοινωνία μᾶς κρατᾶ ἑνωμένους μέ τόν Χριστό: «ὁ τρώγων μου τήν σάρκα καί πίνων μου τό Αἷμα ἐν ἐμοί μένει κἀγώ ἐν αὐτῷ». Ὅμως, πῶς θὰ πλησιάσουμε τὸ Ἅγιο Ποτήριο; Τὸ πνευματικὸ αὐτὸ ἐρώτημα μᾶς βασανίζει ὅλους. Τὰ Ἱερὰ Κείμενα τῆς Πίστεώς μας ὁμιλοῦν ξεκάθαρα γιὰ τὴν πνευματικὴ προετοιμασία ποὺ ἀπαιτεῖται πρὶν κοινωνήσουμε, γιά τήν εὐλάβεια καί τό φόβο Θεοῦ πού πρέπει νά χαρακτηρίζουν τόν προσερχόμενο πιστό καί τήν εὐχαριστιακή μας στάση μετά τήν θεία Μετάληψη.

Πρίν ἀπό τή Θεία Κοινωνία

1. Ὁμολογοῦμε στὴν Λατρεία μας, ὅτι κανείς μας δὲν εἶναι ἄξιος, γιά νά προσέλθει στήν Θεία Κοινωνία, ἀφοῦ ὅλοι μας φέρουμε τό μολυσμό τῆς ἁμαρτίας. Χρειάζεται γι' αὐτό πνευματική προετοιμασία. «Δοκιμαζέτω δέ ἄνθρωπος ἑαυτόν καί οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καί ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω», τονίζει χαρακτηριστικά ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Καί συνεχίζει: Ἐκεῖνος πού τρώγει καί πίνει ἀναξίως, «κρῖμα ἑαυτῷ ἐσθίει καί πίνει, μή διακρίνων τό σῶμα τοῦ Κυρίου» (Α' Κορ. ια', 28-30). Χρειάζεται, λοιπόν, αὐτοέλεγχος, βαθειά συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς μας, συντριβή, ἀληθινή μετάνοια μέ διάθεση ἐπιστροφῆς στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

2. Στην προετοιμασία τοῦ χριστιανοῦ καθοριστικό ρόλο ἔχει τό πρόσωπο τοῦ Πνευματικοῦ Πατέρα. Ἐκεῖνος ἔχει τήν εὐθύνη ὁλόκληρης τῆς πνευματικῆς πορείας τοῦ πιστοῦ καί ἄρα ἐκεῖνος ρυθμίζει καί τή συχνότητα τῆς προσέλευσής του στό ποτήριο τῆς ζωῆς.

3. Ἡ ἐξομολόγηση εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση πρὶν μεταλάβουμε. Ἐκτὸς ἂν ὁ πνευματικὸς ὁρίσει ἀλλιῶς. Τό μυστήριο τῆς Μετανοίας καί Ἐξομολογήσεως εἶναι τό μόνο πού μᾶς καθαρίζει ἀπό τήν ἁμαρτία καί μᾶς προετοιμάζει νά δεχθοῦμε τόν ἴδιο τόν Κύριο.

4. Πρὶν Κοινωνήσουμε, ἐπιδιώκουμε νὰ συγχωρηθοῦμε τουλάχιστον μὲ τά μέλη τῆς οἰκογενείας μας καί μέ τούς συγγενεῖς μας. Ἡ Θεία Κοινωνία εἶναι μυστήριο ἀγάπης καί ἑνότητας τῶν πιστῶν ἐν Χριστῷ.

5. Ἡ νηστεία τῶν τροφῶν καὶ ἡ «κατὰ τὸ δυνατὸν» ἐγκράτεια εἶναι ἀναγκαία καὶ τὰ κανονίζει προσωπικὰ γιὰ κάθε πιστό μόνον ὁ πνευματικός, ἀνάλογα μὲ τὴν ἡλικία καὶ τὴν κατάσταση τῆς ὑγείας τοῦ καθενός.

6. Ἀποβραδὺς διαβάζουμε τὴν Ἀκολουθία τῆς Μεταλήψεως στὸ σπίτι μας ἤ κάποια περικοπή ἀπό τὴν Ἁγία Γραφή. Κοιμόμαστε ἐπίσης νωρὶς καὶ ξυπνᾶμε πρωῒ, για νὰ μεταβοῦμε στὸ Ναὸ, ποὺ θὰ λειτουργηθοῦμε καὶ θὰ Κοινωνήσουμε. Ὅσο πιὸ πρωῒ προσέλθουμε στή θεία λατρεία, τόσο καλύτερα θὰ βιώσουμε προσωπικὰ τό σωτηριῶδες Μυστήριο. 

Τήν ὥρα τῆς Θείας Κοινωνίας

1. Ὅταν εἶναι νὰ Κοινωνήσουμε ἤ ἔστω νὰ πάρουμε ἀντίδωρο, δὲν παίρνουμε ποτὲ πρωινὸ στὸ σπίτι μας πρίν, οὔτε πίνουμε ροφήματα.

2. Τὸ ντύσιμό μας καὶ ἡ φροντίδα τοῦ προσώπου μας ἂς εἶναι προσεκτική, τουλάχιστον ἐκείνη τὴν ἡμέρα, ὥστε νὰ μὴν σκανδαλίσουμε κανέναν μέσα στὸ Ναό.

3. Κατὰ τὴν στιγμὴ τῆς ἐκφωνήσεως ἀπὸ τὸν ἱερέα: «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε», μὴ βιαστοῦμε νὰ σπεύσουμε νά Κοινωνήσουμε. Εἶναι καλὴ ἡ συνήθεια νὰ δίνουμε προβάδισμα στὰ παιδιά, στούς ἐφήβους καί στούς γέροντες. Ἡ ἀταξία εἶναι δεῖγμα περιφρόνησης τῶν Ἁγίων Μυστηρίων. Ἄς ἔχουμε πάντα κατά νοῦ, ὅτι δέν μεταλαμβάνουμε ἁπλά, ἀλλά μέ τήν θεία κοινωνία ἑνώνεται ὁ καθένας μας μέ τόν Ἴδιο τόν Κύριο καί ταυτόχρονα οἱ πιστοί ἑνώνονται καί μεταξύ τους σέ ἕνα σῶμα πνευματικό. Ἐκείνη τήν ὥρα δέν βρισκόμαστε στήν γῆ, ἀλλά στόν οὐρανό, ὅπου δέν χωροῦν θόρυβοι, ἀταξία καί βιασύνες, ὅπως χαρακτηριστικά τονίζει ὁ ἱερός Χρυσόστομος.

4. Ἀναμένοντας μέ φόβο καί καθαρή συνείδηση τη σειρά μας νά μεταλάβουμε, χωρίς νά ποδοπατοῦμε καί νά σπρώχνουμε, ἄς θυμηθοῦμε τό γεγονός τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου καί ἄς ψελλίσουμε τό τροπάριο: «Τοῦ Δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ σήμερον, Υἱὲ Θεοῦ, κοινωνόν με παράλαβε· οὐ μὴ γὰρ τοῖς ἐχθροῖς σου τὸ μυστήριον εἴπω· οὐ φίλημά σοι δώσω, καθάπερ ὁ Ἰούδας· ἀλλ᾿ ὡς ὁ Ληστὴς ὁμολογῶ σοι· Μνήσθητί μου, Κύριε, ἐν τῇ βασιλείᾳ σου».

5. Τήν ἱερή ἐκείνη στιγμή τῆς Θείας Μεταλήψεως κρατᾶμε μέ τά δύο χέρια μας τό μάκτρο (κόκκινο μαντήλι) κάτω ἀπό τό πηγούνι μας, κοιτάζουμε ψηλά, δέν σκύβουμε τό κεφάλι, καί λέμε μεγαλοφώνως τό ὄνομά μας, ἔστω κι ἄν τό γνωρίζει ἤδη ὁ Ἱερέας. 

 

Μετά τήν Θεία Κοινωνία

1. Μετὰ τὴν Θεία Κοινωνία δέν φεύγουμε τρέχοντας ἀπὸ τὸ Ναό. Ἐπιστρέφουμε μέ εὐλάβεια στὴ θέση μας καὶ περιμένουμε νὰ τελειώσει ἡ Θεία Λειτουργία, ὥστε νὰ βιώσουμε καλύτερα τὸ Μυστήριο τῆς Ζωῆς στό ὁποῖο προσήλθαμε. Θὰ βοηθηθοῦμε πολὺ καὶ θὰ νιώσουμε ἀνέκφραστη ἐσωτερική εὐφροσύνη ἂν στὸ σπίτι μας, μετὰ τὴν ἐπιστροφή μας, διαβάσουμε ἀπὸ τὴν Ἀκολουθία τῆς Μεταλήψεως, τὰ «μετὰ τὴν Θεία Κοινωνία».

2. Ἑάν χρειάζεται προετοιμασία γιά νά προσέλθουμε στήν θεία Κοινωνία, χρειάζεται ἀνάλογη ἐπαγρύπνηση καί πνευματική φροντίδα καί μετά τήν θεία Λειτουργία, γιά νά μήν φανοῦμε ἀνάξιοι τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέει: «Ἄκουσες στό Ναό ὕμνους ἱερούς, ἀπόλαυσες τήν βασιλική Τράπεζα, γέμισες ἀπό τό Άγιον Πνεῦμα, συνέψαλες μέ τά Σεραφείμ, ἔγινες κοινωνός τῶν οὐρανίων Δυνάμεων. Λοιπόν, μήν πετάξεις τόση χαρά, μήν διασκορπίσεις τόν θησαυρό. Ἄς εἶναι τά ἔργα μας μετά τήν θεία Κοινωνία ἀντάξια τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ». Μέ τόν τρόπο αὐτό θά ἔχουμε πάντα ἔνοικο μέσα μας τόν Χριστό.

 

Πηγή: Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών - Καθεδρικός Ιερός Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου Φανερωμένης Χολαργού